طبق مطالعات جدید محققان، تشعشعات فضایی در طول سفر به مریخ آسیب جدی به مغز فضانوردان خواهد رساند. طی این تحقیق، موش های آزمایشگاهی برای مدت ۶ ماه در معرض سطوح مختلف تشعشعات بین سیاره ای فضا قرار گرفتند.
براساس نتایج حاصل از این آزمایش، در اثر این تشعشعات آسیب جدی به حافظه و قدرت یادگیری موش ها وارد شد و آنها از نظر رفتاری مضطرب تر و ترسوتر از قبل شدند.
سفر به مریخ با در نظر گرفتن تکنولوژی پیشرانشی حال حاضر این صنعت، ۶ تا ۹ ماه طول می کشد. طبق گفته اعضای این تیم تحقیقاتی، نتایج این تحقیق زنگ خطری برای ناسا و سایر سازمان هایی است که می خواهند انسان را به این سیاره سرخ بفرستند.
چارلز لیمولی، پروفسور تومورشناسی تشعشعاتی دانشگاه کالیفرنیا، ایرواین می گوید: “ این به معنی خاتمه سفر فضایی نیست اما زمانیکه شما فضانوردی را به فضا می فرستید باید آمادگی برخی عواقب و تاثیرات منفی ناشی از تشعشعات این سفر را نیز داشته باشید. این تشعشعات با دوز بسیار کم و مدت کم خطر بسیار بالایی دارند و ممکن است ماموریت را از نظر عملکردی به وضعیت بحرانی برساند.”
این تیم تحقیقاتی با استفاده از تاسیسات پرتوافکنی نوترونی، ۴۰ موش آزمایشگاهی را در معرض دوز یک میلی گرمی پرتو در هر روز به مدت ۶ ماه، مشابه شرایط واقعی که فضانوردان در سفر به مریخ از نظر دوز و مدت زمان آن را تجربه می کنند، قرار دادند. لازم به ذکر است فضانوردان در مدار لئو (مدارهای نزدیک به زمین) بعلت وجود لایه محافظتی مگنتوسفر به دور زمین، دوز کمتری از تشعشعات را تحمل می کنند.
طبق گفته لیمولی، “این تحقیق اولین تحقیق عملیاتی در زمینه نرخ و دوز تشعشعات فضایی است. در این تحقیق عواقب نرخ دوزهای پایین در طول زمان بر روی عملکرد مغز بررسی و تحلیل و ارزیابی شد. این محققان، رفتار موش ها را در این دوره تحقیقاتی تحلیل و بررسی کردند. رفتارهای مورد ارزیابی در این تحقیق شامل اندازه گیری توانایی حیوانات برای یادگیری و یادآوری اطلاعات، تمایل و واکنش موش جدید در کنار سایر موش ها و سایر متغیرهای اساسی می شود.
در انتهای ۶ ماه، محققان موش ها را کشته و تغییرات فیزیولوژی مغز آن ها را بررسی کردند. تمامی اندازه گیری ها و مشاهدات از این گروه ۴۰ نفره موش ها که در معرض دوز روزانه یک میلی گرم تشعشعات بودند، جمع آوری شد. نتایج این تحقیقات بسیار ارزشمند بود. موش هایی که در معرض این تشعشعات قرار گرفته بودند از نظر رفتاری استرس بیشتری داشتند و قدرت یادگیری و یادآوری آن ها کاهش یافته بود. این تحقیق بیشتر بر روی یافته های رفتاری و شناسایی آسیب های سیگنالی مغز (هیپوکامپ، در ارتباط با یادگیری و یادآوری و حلقه جلوی مغز که محل اصلی برای عملکردهای پیچیده آگاهی است) تاکید داشته است.”
محققان می گویند عامل ایجادکننده این اثرات فیزیولوژی مغزی بطور دقیق مشخص نیست و نتوانستند مسیر مربوط به این اثرات را بطور مولکولی ردیابی کنند اما بر این باورند که به احتمال زیاد علت آسیب های DNA و یا مرگ سلول ها ناشی از تشعشعات با دوز پایین است.
ناسا از این پژوهش و نتایج آن استقبال خوبی کرده و سازمان فضایی بودجه جدیدی برای ادامه این تحقیقات اختصاص داده است.
لیمولی می گوید: “اثراتی مانند افسردگی و اضطراب مدنظر ناسا نیست و آن ها بیشتر بدنبال اثرات مخرب سفر مریخ مانند آسیب های وارده به سیستم یادگیری و سیستم حافظه بر روی ذهن هستند که این آسیب ها بر روی تصمیم گیری و حل مشکلاتی که فضانوردان با آن روبرو می شوند، تاثیر منفی می گذارد.”
نگرانی اصلی، تاثیر منفی بر روی حافظه بلند مدت است مانند اینکه فضانوردان فراموش کنند چگونه فضاپیما پرواز می کند.
لیمولی همچنین بیان می کند که:” با وجود این اثرات منفی، ناسا تا سال ۲۰۳۰ فرصت دارد که برنامه ریزی جدیدی برای این ماموریت داشته باشد و لایه محافظتی نوآورانه ای برای محافظت از خدمه و فضانوردان در این سفر ایجاد کند و یا با ارتقای سیستم های پیشرانشی مدت این سفر را تا آن جا که به فضانوردان آسیب نرساند، کم کند.”