جدیدترین ماموریت ناسا هواپیماهای بدون سرنشینی است که بعنوان جستجوگر و اکتشافگر به قمر تیتان سیاره زحل فرستاده خواهد شد. این پهپاد قابلیت تبدیل شدن به یک فضاپیمای سیارهگرد برای فرود بر روی سطح زحل را نیز خواهد داشت.
این ماموریت Dragonfly یا سنجاقک نام دارد و بودجه مالی آن از سوی بخش برنامه مرزهای جدید ناسا تامین میشود. این ماموریت، سرآغاز برنامههای بلندپروازانه برای اکتشاف و شناخت منظومه خورشیدی خواهد بود.
ابعاد Dragonfly مشابه مریخنورد است با این تفاوت که این فضاپیما قابلیت پرواز در قمر تیتان را خواهد داشت. محقق ارشد این ماموریت افزود: “ابعاد این فضاپیما ۱۰ فوت در ۱۰ فوت است و یک کوادکوپتر غولآسا به حساب میآید. این کوادکوپتر با استفاده از هشت ملخ میتواند در عرض یک ساعت و نیم حدود ۸ تا ۹ مایل معادل ۱۲ تا ۱۴ کیلومتر در سطح قمر تیتان حرکت کند. این جست و خیز هر ۱۶ روز یک بار انجام میشود و پس از آن، سایتهای فرود بعدی را جستجو میکند. Dragonfly اغلب وقت خود را صرف نمونهگیری از سطح و مشاهدات آب و هوایی میکند”.
شرایط تایتان بگونهای است که یک وسیله نقلیه به راحتی میتواند پرواز کند و در نتیجه به مکانهای مختلفی که دانشمندان مایل به کشف آن هستند، دسترسی پیدا کند. گرانش تیتان فقط یک هفتم از زمین است و جو آن چهار برابر چگالتر از سیاره ما است که شرایط را برای پرواز آسان میکند. پژوهشگر ارشد این ماموریت میگوید: “اگر شما با بال در این قمر قرار گیرید، میتوانید در تایتان پرواز کنید”.
Dragonfly یکی از دو پروژه نهایی بود که توانست جایزه مرزهای جدید را به خود اختصاص دهد. پروژه دیگر CAESAR به مدیریت استیو اسکورز از دانشگاه کرنل بود که قصد نمونهبرداری از یک ستاره دنبالهدار و بازگرداندن آن به زمین را داشته است.
تصمیم نهایی برای انتخاب یکی از این دو ماموریت بعنوان برنده، پس از برگزاری چندین دوره رقابت انجام شد. ماموریتهای مرزهای جدید بطور کلی حدود ۸۵۰ میلیون دلار هزینه دارند که هم ردیف هزینه ماموریت اکتشافی InSight مریخ (۸۱۴ میلیون دلار) و یا فضاپیمای Down با هزینه ۵۰۰ میلیون دلار است.
تنها سه ماموریت دیگر توسط بخش برنامه مرزهای جدید ناسا تامین مالی شده است. یکی از این ماموریتها فضاپیمای Juno با هدف قرارگیری در مدار مشتری و رصد این سیاره غولپیکر، اتمسفر و میدان مغناطیسی آن است. ماموریت بعدی، افقهای جدید با Pluto در سال ۲۰۱۵ است که در دسامبر ۲۰۱۸ در کمربند کویپر پرواز کرد. ماموریت سوم، OSIRIS-Rex با هدف نمونهبرداری از سیارک است. در حال حاضر، این ماموریت در مدار اطراف سیارک Bennu بدنبال یک مکان امن برای گرفتن یک نمونه در سال آینده است.
انتظار میرود، Dragonfly طی ماموریت خود آگاهی ما را درباره اشیاء دور از منظومه خورشیدی افزایش دهد. در این مورد، قمر تایتان سیاره زحل بعلت ترکیبات شیمیایی شگفتانگیز و جو چگال آن سالها است که نظر دانشمندان را به خود جلب کرده است. این تنها قمری در منظومه خورشیدی است که از جو قابل توجهی برخوردار است. Huygens Probe که بر روی کاسینی قرار داشت، دانش ما نسبت به سطح ماه را افزایش داد. سپس این فضاپیما نشان داد که تیتان دارای دریاچهای از متان مایع بر روی سطح آن است. Dragonfly با توانایی خود میتواند در سراسر سطح تیتان سفر کند و طی این ماموریت دو ساله برنامهریزی شده با طی مسافتی حدود ۱۰۸ مایل معادل ۱۷۵ کیلومتر، محققان از چندین مکان جالب بازدید خواهند کرد. اولین هدف این وسیله پیدا کردن یک مکان فرود امن خواهد بود.
Dragonfly مجهز به ژنراتور هستهای و باتری است و در طول مسیر پروازی خود نمونهبرداری میکند. محمولههای این فضاپیما، تجهیزات علمی خواهند بود. محققان به زمینشناسی تیتان بسیار علاقهمند هستند که آیا در آن آتشفشانهای یخی یا تیتان لرزه وجود دارد یا خیر. از دیگر مباحث مورد علاقه آنها، ترکیبات شیمیایی آن و تعامل مواد شیمیایی است. مشاهدات این ماموریت میتواند اطلاعات مفیدی درباره ایجاد و تشکیل مواد مشابه زمین در اختیار دانشمندان قرار میدهد. البته مانند هر ماموریت دیگری، این ماموریت نیز بدنبال شواهدی برای زندگی است.
Dragonfly قرار است در سال ۲۰۲۶ پرتاب شود و تا سال ۲۰۳۴ در تایتان فرود نمیآید، بنابراین ما باید مدت طولانی منتظر اولین تصاویر از این ماموریت باشیم.