کشف سیارات فراخورشیدی و زندگی احتمالی فرازمینی، به لطف فناوری AstroComb موسسه ملی فناوری و استانداردهای آمریکا (NIST) دقیقتر میشود. این ابزار طیفسنج با دقت بالایی فرکانس یا رنگ نورهای ستارگان را اندازهگیری و تحلیل میکند.
AstroComb نوعی وسیله درجهبندی بر اساس طولموجهای نور است که تغییرات لحظهبهلحظه درحرکت ستارگان که معلول سیارات در حال گردش است را بررسی میکند. در اکثر موارد، سیارات فراخورشیدی بهطور مستقیم قابلمشاهده نیستند زیرا درخشندگی بسیار زیاد ستاره مانع این کار میشود اما تأثیر آنها بهواسطه طیفبینی که طیف انرژی نور ستاره را تجزیه میکند قابلتشخیص میشود.
این دستگاه جدید با دقت بیشتری اکتشاف و توصیف ویژگیهای سیاراتی که به دور ستارگان کوتوله نوع ام در گردشاند انجام میدهد. ستارگان کوتوله نوع ام، ۷۰ درصد ستارگان کهکشان راهشیری را تشکیل میدهند و به زمین نزدیکترند.
به گفته یکی از اعضا NIST این ابزار به محققان اجازه میدهد سیارات قابل سکونت را در اطراف بیشتر ستارگان کهکشان راهشیری پیدا کنند.
هسته داغ ستاره، نور سفیدی منتشر میکند. این نور توسط عناصر موجود در جو سیاره در حال عبور از برابر ستاره، که برخی نوارهای باریک رنگ را جذب میکند تغییر مییابد. اخترشناسان برای جستجوی سیاراتی که در حال گردش به دور ستارههای دوردست هستند، تغییرات دورهای- تغییرات بسیار جزئی در رنگ ظاهری نور ستارگان- که برای هر ستارهای همچون اثرانگشت انسان منحصربهفرد است را بررسی میکنند. این نوسانات رنگی ناشی از عبور سیارات از مقابل ستاره مادری رخ میدهد.
صدها سیاره با استفاده از آنالیز تغییر تناوبی نور ستاره مادری کشفشده است، اما آشکارسازی سیارهای با جرم شبیه به زمین که در فاصلهای مناسب از ستاره مادریاش موسوم به منطقه گلدیلاکس (Goldilocks Zone) یا کمربند حیات قرار دارد، با فنآوریهای معمولی بسیار سخت است.
منطقه گلدیلاکس (Goldilocks Zone) در اخترشناسی بازهای از فاصله در سامانه یک ستاره است که بتوان در آن سیارهای با فشار اتمسفر کافی یافت کرد که شرایط وجود آب مایع در سطح خود را دارا باشد. این فاصله بر مبنای نیازهای شناختهشده بیوسفر زمین، موقعیتش در منظومه شمسی و مقدار انرژی حرارتی که از خورشید دریافت میکند، محاسبه میشود.
اطلاعات جمعآوریشده توسط تیم تحقیقاتی NIST و کالج پناستیت نشان میدهد که ابزار Astrocomb امکان ردیابی دقیقتر سیاراتی با جرم مشابه زمین که باعث ایجاد تغییرات در خطوط طیفی میشوند را فراهم میآورد.
این دستگاه که با فناوری جدید لیزر الکترو اپتیک ساختهشده، سیگنالهای قوی را در فرکانسهای هدف تعریفشده فراهم میکند.
درحالیکه ایده استفاده از شانههای فرکانسی برای کمک به کشف سیارات فراخورشیدی بسیار موردتوجه واقعشده، دستگاه Astrocomb جدیدی که توسط NIST ساختهشده، برای اولین بار در طولموج مادونقرمز نزدیک کار خواهد کرد. سایر شانههای فرکانسی، که در حال حاضر روی یک تلسکوپ تعبیهشده مانند جستجوگر سیارهای به روش سرعت شعاعی با دقت بالا (HARPS) دررصدخانه لاسیاس شیلی)، به اندازهگیری در طولموج مرئی اختصاص دارد.
شانه فرکانسی که شبیه به یک شانه به نظر میرسد، قادر است، بسیار دقیق و حساس فرکانسهای مختلف نور مرئی و موج مادونقرمز نزدیک را اندازهگیری کند.
این پروژه با همکاری NIST، دانشگاه کلرادو بولدر (CU) و دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا، انجام میشود.
منبع: اسپاش