ماموریت “وویجر ۲” که طولانی‌ترین ماموریت ناسا در تاریخ است، یک رکورد تاریخی دیگر به جا گذاشته است؛ چرا که فضاپیمای “وویجر ۲” تا حدی به عمق فضا رفته که به فضای میان‌ستاره‌ای رسیده است.
فضاپیمای “وویجر ۲” (Voyager 2) ناسا، ۴۱ سال پس از پرتاب از هلیوسفر خارج شده و وارد فضای میان‌ستاره‌ای شده است و تبدیل به دومین ساخته دست بشر شد که به آنجا می‌رسد. “وویجر ۱” (Voyager 1) در سال ۲۰۱۲ به این نقطه رسید.
هلیوسفر یا هورسپهر، حباب پلاسمایی ایجاد شده توسط خورشید است که بیشتر فضای منظومه شمسی ما را در بر گرفته است. به عبارت دیگر، هلیوسفر پهنه‌ای است حباب مانند که بادهای خورشیدی را دربرگرفته است.
ناسا گفت: “وویجر ۲” در تاریخ ۵ نوامبر از هلیوپوز (مرز بین هلیوسفر و فضای بین ستاره‌ای) عبور کرد و این کاوشگر در حال حاضر بیش از ۱۷٫۵ میلیارد کیلومتر از زمین فاصله دارد.
“سوزان دود” مدیر پروژه وویجر در بیانیه‌ای گفت: من فکر می‌کنم که همه ما خوشحال هستیم و خرسندیم که کاوشگرهای وویجر هر دو به اندازه‌ای کار کرده‌اند که توانسته‌اند تا این مرحله پیش بروند. این چیزی است که همه ما منتظر آن بودیم.
وی افزود: اکنون ما منتظریم تا با وجود داشتن دو کاوشگر در خارج از هلیوپوز، شناخت بیشتری از این فضا پیدا کنیم.
ناسا در ماه اکتبر اعلام کرده بود که احتمالا این اتفاق به زودی خواهد افتاد. این فضاپیما افزایش میزان اشعه‌های کیهانی را شناسایی کرده است. چیزی که “وویجر ۱” نیز در سال ۲۰۱۲ تجربه کرده بود. اما “وویجر ۲” چیزی دارد که همتایش زمانی که هلیوسفر را ترک کرد، نداشت و آن، انجام آزمایش‌های علمی و اندازه‌گیری در حین عبور از مرز پلاسمایی منظومه شمسی بود.
“وویجر ۱” در سال ۱۹۸۰ از کار افتاد، اما “وویجر ۲” همچنان در حال کار است و قادر به اندازه‌گیری بادهای خورشیدی است.
این فضاپیما در تاریخ ۵ نوامبر، کاهش شدیدی در سرعت ذرات باد خورشیدی را شناسایی کرد و از آن زمان تاکنون، دیگر هیچ وزش باد خورشیدی را تجربه نکرده است که این خود شواهد محکمی مبنی بر خروج “وویجر ۲” از حباب محافظ خورشید است.
انتقال اطلاعات از “وویجر ۲” تا زمین که با سرعت نور انجام می‌شود، ۱۶٫۵ ساعت طول می‌کشد. در نظر داشته باشید که نور خورشید تنها ۸ دقیقه طول می‌کشد تا به زمین برسد.
سه ابزار جانبی دیگر روی “وویجر ۲” شامل زیرسیستم اشعه کیهانی، کاوشگر ذرات باردار با انرژی کم و مغناطیس‌سنج هم داده‌هایی را ثبت کردند که با آنچه که در هنگام خروج از هلیوسفر انتظار می‌رود، منطبق است.
“وویجر ۲” در سال ۱۹۷۷ به فضا پرتاب شد و در حال حاضر با گذشت ۴۱ سال، طولانی‌ترین ماموریت ناسا لقب گرفته است.
وویجر ۱ و ۲ در ابتدا برای یک ماموریت پنج ساله طراحی و ساخته شده بودند تا به رصد نزدیک مشتری و زحل بپردازند. اما با وجود گذشت ۴۱ سال، هر دو هنوز در حال حرکت هستند و در حال حاضر به ما بینشی از آنچه فراتر از هلیوپوز می‌گذرد، ارائه می‌دهد.
“نیکولا فاکس” مدیر بخش هلیوفیزیک ناسا گفت: وویجر در مکان بسیار ویژه‌ای برای ما در هلیوفیزیک است. مطالعات ما اکنون از خورشید آغاز می‌شود و به همه چیزهایی که باد خورشیدی آن را لمس می‌کند، گسترش یافته است.
البته هر دو فضاپیما هنوز از لحاظ فنی در منظومه شمسی قرار دارند و تا زمانی که از ابر “اورت”( Oort Cloud) خارج شوند، داخل منظومه شمسی در نظر گرفته می‌شوند.
ابر اورت نام مکانی است که خیلی از دنباله‌دارها از آن سرچشمه می‌گیرند و بر اساس تئوری یان اورت، اخترشناس هلندی در فاصله ۵۰ هزار واحد نجومی تقریبا یک سال نوری از خورشید قرار دارد. به عبارت دیگر، فاصله تا این ابر یک چهارم فاصله تا نزدیکترین ستاره، یعنی پروکسیما قنطورس است.
ابر اورت به بیان دیگر مجموعه‌ای بزرگ از اجرام دور است که هنوز تحت تاثیر گرانش خورشید قرار دارند.
با اینکه وسعت ابر اورت هنوز مشخص نیست، دانشمندان تخمین می‌زنند که حدودا ۳۰۰ سال طول می‌کشد تا “وویجر ۲” به لبه داخلی آن برسد و شاید ۳۰ هزار سال هم خروج از لبه بیرونی آن طول بکشد.
منبع: ایسنا