ایرواسپینا

موشک Orbex Prime ؛ تحولی در تجارت فضایی بریتانیا

جاه‌طلبی‌ها و پیشرو بودن Orbex در زمینه پروازهای فضایی تجاری موجب مقایسه اجتناب‌ناپذیر این شرکت با SpaceX شده است. شرکت Orbex در فوریه ۲۰۱۹، از نمونه اولیه‌‌ی موشک Prime در تاسیسات جدید خود واقع در فورس اسکاتلند رونمایی کرد. این کارخانه تولید موشک در نزدیکی پایگاه فضایی مورد نظر بریتانیا در ساحل شمالی اسکاتلند است و انتقال موشک از کارخانه به سایت پرتاب با کامیون حدود یک ساعت و نیم طول می‌کشد. این پایگاه پرتاب برای مدارهای قطبی بسیار مناسب و عالی است.

شرکت Orbex به همراه Lockheed Martin و Highland and Islands Enterprise (HIE) بخشی از کنسرسیوم پیشنهاد‌دهنده پایگاه پرتاب Sutherland بودند و در جولای ۲۰۱۸ حدود ۵/۴ میلیون یورو برای فاز بعدی این پروژه دریافت کردند.

موشک Prime، موشک مرحله دوم است و قبل از ساخته شدن در فورس برای اولین بار در تاسیسات Orbex در کپنهاگ ساخته شد. ارتفاع این موشک حدود ۱۰ متر است و قابلیت تزریق ماهواره به مدار خورشید آهنگ تا ارتفاع ۱۲۵۰ کیلومتری (۷۷۶ مایلی) را دارد. این موشک، بزرگترین موتور موشکی ساخته شده توسط پرینتر سه بعدی است و بصورت کاملا یکپارچه بدون جوشکاری توسط متخصصات آلمانی SLM Solution ساخته شده است.

موشک Prime اولین موتور موشکی تجاری است که با بیوپروپان کار می‌کند. بیوپروپان سوختی پاک و تجدیدپذیر است که میزان انتشار کربن حدود ۹۰ درصد کمتر از سوخت‌‌های هیدروکربنی فسیلی است. این سوخت توسط شرکت Calor تامین می‌شود. ارائه راه‌حل سوختی سازگار با محیط زیست، عامل مهمی برای بدست آوردن حمایت HIE و مزارع اطراف پایگاه پرتاب است.

بدنه این موشک از فیبر کربن سبک و ویژه با کامپوزیت آلومینیوم ساخته شده که موجب کاهش ۳۰ درصدی وزن و افزایش ۲۰ درصدی بهره‌وری نسبت به سایر موشک‌های کوچک شده است. موشک مرحله اول نیز از تکنولوژی جدیدی با هدف کاهش زباله‌های فضایی استفاده می‌کند.

اولین پرتاب Orbex Prime در سال ۲۰۲۱ با محموله‌ای از SSTL انجام می‌شود و پس از آن برای اثبات تکنولوژی ماهواره دیگری از SSTL را در سال ۲۰۲۳ پرتاب خواهد کرد. سارا پارکر، مدیر عامل SSTL گفت: “ما برای توسعه قابلیت پرتاب ماهواره بریتانیا بسیار هیجان‌زده هستیم. SSTL سال‌ها از این طرح حمایت کرده است. پیشرفت سریع Orbex در مدت کوتاه همه را غافلگیر کرد و ما منتظر هستیم تا اولین پرتاب را با همکاری Orbex در سال ۲۰۲۱ انجام دهیم.”

شرکت Astrocast سوئیسی نیز از موشک Orbex Prime استفاده خواهد کرد و قصد دارد تا سال ۲۰۲۳ حدود ۱۰ کیوبست با هدف حمایت از شبکه جهانی اینترنت اشیا پرتاب کند. این برنامه بخشی از ۶۴ ماهواره منظومه‌ای در هشت صفحه و هشت مدار LEO است. این ۶۴ ماهواره برای طیف وسیعی از برنامه‌های کاربردی در حوزه‌های نظارت بر محیط زیست، امنیت، دریایی، معدن و نفت و گاز استفاده می‌شود.

فابیان جردن، مدیر عامل شرکت Astrocast گفت: ” ما برای پرتاب نانو ماهواره‌هایمان از یک سایت پرتاب اروپایی بسیار هیجان‌زده هستیم. ما برای اجرا و نگهداری از منظومه‌ ماهواره‌هایمان نیاز به دسترسی منظم به سرویس پرتاب داریم. پرتاب از اروپا به لحاظ برنامه‌ریزی و لجستیکی برای ما بسیار مفید خواهد بود.”

برنامه‌های فضایی بریتانیا پس از تصمیم این کشور مبنی بر خروج از اتحادیه اروپا شدت بیشتری گرفت. برگزیت حتی بر روی مدارهای زمین نیز اثرگذار است. آژانس فضایی بریتانیا از طریق آژانس فضایی اروپا تغذیه مالی می‌شد. این در حالی است که آژانس فضایی اروپا تنها برای جامعه اروپایی و اعضای خصوصی خود است. اخیرا اتحادیه اروپا از بودجه ۱۶ میلیارد یورویی برای بخش فضایی سخن گفت. این میزان بودجه به جای آژانس فضایی اروپا از سوی اتحادیه اروپا به بخش فضایی تعلق می‌گیرد. در صورت خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، این کشور از مزایای فضایی این اتحادیه و آژانس فضایی اروپا محروم خواهد شد. بنابراین، بریتانیا به سرعت برای تامین نیازمندی‌های فضایی خود اقدام کرد. از جمله این اقدامات می‌توان برنامه ساخت پایگاه پرتاب، ساخت پرتابگر و ساخت سیستم ناوبری فضایی اشاره کرد.