مرتضی براری رییس سازمان فضایی ایران در جلسه امضای تفاهمنامه همکاری بین سازمان فضایی ایران و موسسه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران با اشاره به اهمیت فناوری فضایی و لزوم توسعه و پیشرفت در این حوزه گفت: فضا مالکیت ناپذیر و میراث مشترک بشریت است، بنابراین باید حضور موثر و حداکثری در مجامع بین المللی و تأثیرگذاری در شکل گیری و تدوین قواعد مربوطه داشته باشیم.
براری با تأکید بر ضرورت ایفای نقش حداکثری کشور در استفاده صلح آمیز از فضا چه از نظر توسعه زیرساختها و چه از نظر حضور فعال در مجامع بین المللی مرتبط با حقوق فضا، گفت: حضور فعالانه در مجامع بینالمللی با هدف حفظ و تامین منافع ملی در حوزه فضایی از اولویتهای ویژه سازمان فضایی ایران است، لذا با توجه به توانمندی ارزشمند موجود در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور، می توان از این ظرفیت برای تربیت و توانمندسازی نیروی انسانی متخصص در راستای حضور فعال و اثر بخش در مجامع بینالمللی فضایی استفاده کرد.
وی افزود: با توجه به عضویت سازمان فضایی ایران در مجامع بینالمللی مختلف، ضرورت تقویت زیرساختهای این حوزه بسیار حائز اهمیت است که در این راستا دانشگاهها از ظرفیتهای بالقوه و ارزشمندی برای تقویت این حوزه برخوردار هستند، از این رو دانشگاه تهران به عنوان یکی از دانشگاههای برتر و پیشرو برای توسعه همکاریهای علمی، آموزشی و پژوهشی در زمینه حقوق بینالملل فضایی انتخاب شد.
رییس سازمان فضایی ایران با اشاره به جایگاه حقوق بینالملل فضایی و نیاز به توسعه این حوزه گفت: برای مشارکت حداکثری در این موضوع نیاز به کارشناسان متخصص و خبره در حوزه حقوق فضایی داریم و علاقهمند به حمایت از پایاننامههای دانشجویی و تدوین کتب و توسعه هر چه بیشتر این حوزه هستیم.
براری در ادامه گفت: اهداف این تفاهم نامه شامل بسترسازی لازم برای ایجاد گرایش در نخبگان و علاقهمندان و دانشجویان رشتههای حقوقی_بینالمللی به حوزه فضا و ارایه برنامههای اجرایی توسعهای در زمینه پرورش نخبگان و علاقهمندان حوزه فضا، تحلیل و شناسایی نقاط ضعف و قوت کشور در حوزه حقوق بینالملل فضایی، ایجاد زمینههای لازم برای سیاستگذاری و تعیین خط مشیهای مورد نیاز با هدف حضور و مشارکت موثر در مجامع منطقهای و بینالمللی مرتبط با فعالیتهای فضایی با هدف تأمین و ارتقای منافع ملی و ایجاد شرایط لازم برای انجام پژوهش و تحقیق در حوزه حقوق فضا است.
براری در ادامه گفت: اهداف این تفاهم نامه شامل بسترسازی لازم برای ایجاد گرایش در نخبگان و علاقهمندان و دانشجویان رشتههای حقوقی_بینالمللی به حوزه فضا و ارایه برنامههای اجرایی توسعهای در زمینه پرورش نخبگان و علاقهمندان حوزه فضا، تحلیل و شناسایی نقاط ضعف و قوت کشور در حوزه حقوق بینالملل فضایی، ایجاد زمینههای لازم برای سیاستگذاری و تعیین خط مشیهای مورد نیاز با هدف حضور و مشارکت موثر در مجامع منطقهای و بینالمللی مرتبط با فعالیتهای فضایی با هدف تأمین و ارتقای منافع ملی و ایجاد شرایط لازم برای انجام پژوهش و تحقیق در حوزه حقوق فضا است.
در ادامه این جلسه عباسعلی کدخدایی رییس موسسه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران امضای این تفاهمنامه را نقطه عطفی در کشور عنوان کرد و گفت: در حدود بیست سال پیش که قانون منع خرید و فروش ماهواره تصویب شده بود، بخش حقوقی صدا و سیما درخواست ورود کارشناسان متخصص در حوزه حقوقی و ارتباطات ماهوارهای را مطرح کرد که از همان زمان اهمیت حقوق فضا و دیپلماسی فضایی نمود زیادی پیدا کرد.
وی ادامه داد: مطالعات نشان میدهد سازمانهای ذیربط باید در حوزه حقوق فضا حساسیت و تمرکز ویژهای داشته باشند و خوشبختانه در بین اقشار دانشجویی حرکتهای خوبی شروع شده است ولی فعالیتها حداقلی است و باید تبدیل به حداکثری شود.
کدخدایی خاطر نشان کرد: تعداد کم کارشناسان خبره در حوزه حقوق بینالملل فضایی باعث شده برخی از منافع ما تأمین نشود. همچنین از سوی دیگر نگاه تحریمی غرب به ایران فقط منوط به انرژی هستهای نیست و حتی در بخش آموزشی هم برای ما ایجاد مشکل کردهاند و دانشجویان ما با محدودیتهایی برای ادامه تحصیل در این رشته در خارج از کشور مواجه میباشند.
وی افزود: ما برای توسعه این حوزه، کارگاههای آموزشی حقوق فضا را داشتیم که با استقبال گستردهای از سوی دانشجویان و کارشناسان روبرو شد و با توجه به علاقه دانشجویان به این حوزه و نبود رشته تخصصی دانشگاهی، لذا ضرورت دارد که این رشته را به زودی ایجاد کنیم.
کدخدایی در ادامه سخنان خود اظهار داشت: از جهت زمان ما فرصتی نداریم لذا وظیفه داریم تا گرایش حقوق فضا را با همکاری سازمان فضایی ایران و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایجاد کنیم.
کدخدایی خاطر نشان کرد: تعداد کم کارشناسان خبره در حوزه حقوق بینالملل فضایی باعث شده برخی از منافع ما تأمین نشود. همچنین از سوی دیگر نگاه تحریمی غرب به ایران فقط منوط به انرژی هستهای نیست و حتی در بخش آموزشی هم برای ما ایجاد مشکل کردهاند و دانشجویان ما با محدودیتهایی برای ادامه تحصیل در این رشته در خارج از کشور مواجه میباشند.
وی افزود: ما برای توسعه این حوزه، کارگاههای آموزشی حقوق فضا را داشتیم که با استقبال گستردهای از سوی دانشجویان و کارشناسان روبرو شد و با توجه به علاقه دانشجویان به این حوزه و نبود رشته تخصصی دانشگاهی، لذا ضرورت دارد که این رشته را به زودی ایجاد کنیم.
کدخدایی در ادامه سخنان خود اظهار داشت: از جهت زمان ما فرصتی نداریم لذا وظیفه داریم تا گرایش حقوق فضا را با همکاری سازمان فضایی ایران و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ایجاد کنیم.
وی در پایان با اشاره به مسابقات دانشجویی شبیهسازی دادگاه حقوق بین الملل فضایی (موت کورت) گفت: برگزاری و حضور در این مسابقات بایستی هدفمند باشد و باید نگاه ما از صرف حضور برای کسب رتبه تغییر کند و در این ارتباط لازم است آموزشهای تخصصی را در سطح ملی در این حوزه افزایش دهیم.